Kiến thức về màu sắc - Phối màu trong thiết kế

Bánh xe màu sắc (vòng tròng màu sắc) đó là nền tảng cơ bản trong thiết kế nội thất, trang trí nhà cũng như các hình thức nghệ thuật chú trọng đến màu sắc (hội họa, thời trang, chế bản ...).  Nếu bỏ qua điều này nó như là việc làm nhà mà bỏ qua phần nền móng vậy.

Cách phối màu từ bánh xe màu sắc

Vì vậy, để tự do sáng tạo trong thiết kế nội thất, ý tưởng tốt là nên bắt đầu từ bánh xe màu sắc, khi bạn đã hiểu nó, nghĩ về nó, thì lựa chọn của bạn có thể làm ngạc nhiên chính bạn. Một hình thức kết hợp màu sắc trong thiết kế, cách phối màu sắc tuyệt vời để bạn tìm hiểu và áp dụng:

2. Khái niệm cơ bản về bánh xe màu sắc khi thiết kế nội thất

Khi bạn đã hiểu các kiến thức cơ bản về màu sắc, nó giúp cho bạn lựa chọn màu một cách dễ dàng, phù hợp và thú vị. Thực tế thì bạn càng nắm rõ về màu sắc, bạn càng thấy thú vị trong việc lựa chọn gam màu thiết kế nội thất, trang trí nhà hay đơn giản là mix đồ trang phục bạn mặc hàng ngày.

Trong phần ý nghĩa của màu sắc chúng ta đã biết mỗi màu sắc nó gây ra một hiệu ứng cảm xúc cụ thể. Tác động của màu sắc lên chúng ta có thể lớn hơn so với bạn nghĩ, mỗi màu sắc có một năng lượng nội tại của nó (điều này chúng ta nói trong một phần khác).

Bánh xe màu sắc được cấu tạo từ 12 màu chủ đạo hoặc mở rộng hơn theo quy tắc khi cần lượng màu phong phú hơn. 12 màu của bánh xe màu sắc gồm: Các màu cơ bản, các màu cấp 2, màu cấp 3 và màu bổ túc nếu cần.

Các màu cấu tạo nên bánh xe màu sắc

Các màu cơ bản (màu chính - màu cấp 1)

Đỏ - Red Vàng - Yellow Xanh - Blue

Đây là 3 màu mà theo lý thuyết màu sắc việc pha trộn chúng với nhau theo các tỉ lệ khác nhau sẽ tạo ra tất cả các màu còn lại.  Ba màu đó trộn đều cùng tỉ lệ sẽ cho màu đen.

Các màu cấp 2

Tím - purple Cam - Orange Xanh lá cây - Green

Các màu cấp 2 được tạo ra bằng cách trộn 2 màu cơ bản lại với nhau. Có ba màu cấp 2. Chúng là màu tím (xanh + đỏ), cam (đỏ + vàng), và xanh lá cây (vàng + xanh).

Màu cấp 2

Các màu cấp 3

Việc pha trộn các màu cơ bản với màu cấp 2 sẽ tạo ra các màu cấp 3, gồm có 6 màu:  yellow-green, blue-green, blue-violet, red-violet, red-orange, and yellow-orange.

Các màu cấp 3 trong vòng tròn màu sắc

Từ 12 màu trên, với các sắc độ (tone) khác nhau (Độ đậm nhạt của một màu khi pha thêm màu trắng, đen) tạo ra vòng tròn màu sắc đầy đủ.

Màu sắc với cường độ màu khác nhau

Cuối cùng chúng ta có vòng tròng màu sắc dưới đây, từ vòng tròn màu này nó sẽ gợi ý giúp bạn chọn ra cách phối màu cho nội thất thậm chí còn có thể áp dụng trong phối màu trang phục thời trang.

Một số khái niệm bổ xung về màu sắc

Màu tương phản

Màu trung tính

- Màu không thuộc nóng, không thuộc lạnh:

- Đó chính là màu xám

(Nguồn gốc màu xám)

 

Màu tương đồng

Một nhóm màu, đứng cạnh nhau trong vòng tròn màu (không cần phần biệt nóng - lạnh), khi chúng đứng gần nhau trông khá giống nhau.

Các màu gần nhau tạo ra màu tương đồng.

Màu chủ đạo

- Màu chiếm diện tích trội nhất trong toàn bộ không gian, chi phối toàn bộ hoà sắc của không gian

- Một không gian trang trí có màu chủ đạo như một bản nhạc có chủ âm.

- Màu chủ đạo còn tuỳ thuộc vào đề tài, không gian, thời gian, vị trí sử dụng, tâm sinh lý người sử dụng, ý đồ, tình cảm.

Màu độc sắc

Là tên gọi của loại không gian chỉ sử dụng một màu pha với trắng và đen tạo sự liên kết các sắc độ một cách tinh tế. Xem thêm ý nghĩa màu sắc.

Bằng cách pha đen - trắng tạo ra một nhóm màu độc sắc.

Lựa chọn màu sắc từ bánh xe màu khi thiết kế và trang trí nội thất

(Gợi ý này cũng phù hợp với phối màu trang phục thời trang)

Chọn màu đơn sắc

Chỉ chọn một màu (Monochrome) trong bánh xe màu:

(Chọn màu đơn sắc)

Thiết kế nội thất đơn sắc trong phòng khách (xem nội thất phòng khách)

Sử dụng màu đơn sắc trong thiết kế và trang trí nội thất dễ dàng giúp tạo ra một không gian có tính gắn kết, không lộn xộn.

Chọn màu liền kề (liên tục)

Từ bánh xe màu sắc, chọn ra các màu gần nhau để bài trí và thiết kế nội thất.  Các màu này gọi là màu liền kề (hoặc tương tự Analogous).

Chọn màu liên tục khi thiết kế nội thất

Sử dụng kiều này khi bạn cần có nhiều màu phối hợp với nhau nhưng vẫn giữ cảm giác về một màu bạn yêu thích nào đó. Việc bố trí hợp lý sẽ tạo ra dòng chảy tự nhiên của màu sắc.

Màu sắc tương tự liên tục trong một thiết kế nội thất phòng khách.

Chọn màu theo cặp màu tương phản nhau

Các cặp màu tương phản (complementary) nhiều năng lượng bởi vì trong tự chúng đối chọi nhau, trong vòng tròn màu chúng đối xứng nhau; màu tương phản thì đi theo cặp màu nóng (đỏ,cam,vàng ...) và lạnh (xanh lá cây, lam, tím ...) có một sức căng tự nhiên của loại màu này. Dù bạn có chú tâm hay không nhưng trong não luôn tìm kiếm sự hài hòa của màu sắc, do vậy sự căng này của màu tương phản là bất thường với não và gây chú ý và bạn phải dừng lại để nhìn.

Màu tương phản trong tự nhiên

Chọn màu tương phản nhau khi bạn cần sự nhấn mạnh, thu hút.

Sử dụng màu tương phản trong trang trí nội thất.

Phối màu tương phản trong thời trang

Chọn theo cặp màu tương phản bổ sung (màu kiểu T)

Kiểu chọn theo hình chữ T từ vòng tròn màu sắc, suy diễn từ cặp màu tương phản. Nó gồm một màu tương phản và hai màu bên cạnh màu tương phản kia (xem hình). Việc chọn màu kiểu này giúp cho đa dạng màu hơn và nhiều khi bạn không muốn nhận thấy sự rõ ràng của tương phản.

(Kiểu chọn màu tương phản bổ xung split-complementary)

Một kiểu phối màu tương phản bổ xung trong nội thất

Màu tương phản bổ xung trong thời trang

Chọn màu theo hình tam giác

Là cách tìm ra ba màu chủ đạo trên vòng tròn màu, ba màu chính là ba đỉnh của tam giác đều. Màu tam giác (triad) mô tả như hình vẽ. Bạn chọn kiểu này khi cần có nhiều màu để phối hợp.

Chọn màu theo hình tam giác

Phòng ngủ trẻ em phối màu tam giác (vàng - xanh - đỏ)

Phòng ngủ phối màu tam giác (thiết kế nội thất phòng ngủ)

Chọn màu theo hình vuông (chữ nhật)

Cách sử dụng tương tự như tam giác, khi cần sự đa dạng của màu sắc. Có hai kiểu chọn. Theo hình vuông và theo hình chữ nhật(tetrad) từ đó chọn ra bốn màu ở đỉnh. Mô tả cách chọn như sau:

Chọn màu theo sơ đồ hình vuông

Chọn màu theo sơ đồ hình chữ nhật.

Tổng kết về bánh xe màu sắc trong thiết kế nội thất

 

Bánh xe màu sắc gồm 12 màu chính được sắp xếp trên một hình tròn

Bánh xe màu sắc tương tự như nguyên lý thiết kế nội thất là công cụ gợi ý người thiết kế nội thất chọn màu ngoài ra nó còn ứng dụng trong các lĩnh vực khác của đời sống liên quan về màu sắc như làm đẹp, thời trang (bạn có thể phối hợp đồ thời trang theo các gợi ý này). Với các hướng dẫn trên từ vòng tròn màu sắc giúp cho ta có các cách chọn màu sau (ngoài ra kiến thức về màu nóng, lạnh ... bạn xem các bài khác):